Onderwijs: te belangrijk voor holle slogans

Laten we met een cliché in huis vallen: Investeren in onderwijs is investeren in de toekomst. Maar wat betekent dat concreet? Plan International België pleit op deze internationale dag van het onderwijs om die holle slogan ter harte te nemen en consequent te vertalen in actie.

In Soedan zijn er 17 van de 19 miljoen kinderen op schoolgaande leeftijd die niet naar school kunnen. Na het langverwachte staakt-het-vuren zijn er in Gaza 625.000 kinderen die geen les volgen, en zijn 493 scholen van de 564 volledig verwoest of ernstig beschadigd. Scholen in sommige delen van de Sahel-regio beperken het aantal uren onderwijs, gewoon omdat het vaak té warm is om les te volgen.

Investeren in onderwijs is investeren in de toekomst. Zeker. Maar willen we dat makkelijke cliché dan ook vertalen in concrete doelstellingen en acties? Plan International België doet een voorstel in drie luiken.

Kwalitatief en inclusief – Kwalitatief onderwijs haalt het beste naar boven haalt in ieder kind, wars van stereotype verwachtingspatronen en vooroordelen. Bied schooldirecties en leerkrachten de tools, ondersteuning en infrastructuur om dergelijk kwalitatief onderwijs te kunnen realiseren.

Inclusief onderwijs houdt in dat élk kind welkom is, en zich welkom voelt. Jongens en meisjes, met en zonder handicap, van welke afkomst dan ook, thuis of op de vlucht: wanneer álle kinderen van kwalitatief onderwijs kunnen genieten, plukt de gehele samenleving daar de vruchten van.

Leren en groeien – Goed onderwijs zorgt ervoor dat kinderen later op eigen benen kunnen staan en hun weg vinden op de veranderlijke arbeidsmarkt van morgen. Zij leren lezen en schrijven, rekenen en meten zodat ze later kunnen lassen, vertalen, verzorgen, berekenen. Aanpassingsvermogen is daarbij een absolute noodzaak.

Maar onderwijs moet méér zijn dan een springplank naar de arbeidsmarkt. Het moet jonge mensen ook vormen tot bewuste (wereld)burgers die begrijpen wat het betekent om deel uit te maken van een samenleving. Het leert hen wat hun verantwoordelijkheden én hun rechten zijn zodat ze actief kunnen bijdragen aan een rechtvaardigere wereld.

Altijd en overal – Oorlogen, natuurrampen en klimaatverandering zorgen ervoor dat miljoenen kinderen niet of slechts beperkt les kunnen volgen. Dat treft die kinderen twee keer: niet alleen zien ze hun toekomstperspectieven vervagen, zij verliezen ook de kans om in een veilige omgeving met leeftijdsgenoten te spelen, wat ernstige gevolgen heeft voor hun mentale welzijn.

Maar onderwijs is een fundamenteel recht. Het is aan ieder van ons om dat mee mogelijk te maken. Binnen ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp moet het (her)openen van scholen, het herstel van de infrastructuur en de veiligheid van leerlingen en leerkrachten steeds bovenaan de to-dolijst staan. Dat is zo in Soedan, Gaza en de Sahel, maar net zo goed in alle andere landen en regio’s.

Op deze ​ internationale dag van het onderwijs strooien we allemaal met clichés, maar dat zet geen zoden aan de dijk. Wat we nodig hebben, is aandacht voor kwalitatief en inclusief onderwijs dat focust op leren en groeien, altijd en overal. Daar moeten de bestaande en toekomstige regeringen op focussen, in binnen en buitenland.

Isabelle Verhaegen
​Nationaal Directeur ​
​Plan International België

Meer weten over hoe Plan International onderwijs centraal zet in de strijd voor meisjesrechten en gendergelijkheid?