50% van Belgische meisjes voelt zich niet begrepen door politici

Brussel, 4 oktober 2022. In de aanloop naar Internationale Meisjesdag op 11 oktober, brengt Plan International een internationaal rapport naar buiten over de politieke participatie van meisjes. Ook 1000 Belgische meisjes werden bevraagd. Wat vinden zij belangrijk en hoe gehoord voelen zij zich in het huidige politieke klimaat? Het antwoord op die laatste vraag lijkt “beperkt” te zijn. 50% van de Belgische meisjes geeft aan zich niet gehoord of begrepen te voelen door politici. Opvallend is dat dat cijfer hoger is dan het wereldwijde gemiddelde, een alarmerend gegeven.

Isabelle Verhaegen (Nationaal Directeur Plan International Belgium): “Politieke participatie van meisjes is namelijk essentieel om hun rechten te beschermen, rechten die vandaag de dag steeds meer onder druk komen te staan. Met dit rapport zorgt Plan International dat meisjes over de hele wereld, ook in België, van zich kunnen laten horen.”

Werelwijde druk op rechten van meisjes ​ 

Gebeurtenissen als de corona- en klimaatcrisis, de demonstraties in Iran maar ook het regime van de Taliban in Afghanistan en de verwerping van nationale abortuswetgeving Roe v. Wade in de Verenigde Staten zetten de rechten van meisjes en vrouwen wereldwijd de afgelopen jaren stevig onder druk. Deze gebeurtenissen, en belangrijker nog, de politieke beslissingen die erover genomen worden, hebben een grote impact op meisjes. Zij voelen zich niet gehoord, of niet begrepen door politici. Om dit probleem in kaart te brengen, bevroeg Plan International bijna 29.000 meisjes en jonge vrouwen tussen de 15 en 24 jaar, verspreid over 29 landen. Ook in België werden 1000 meisjes bevraagd. ​ 

Politiek is niet toegankelijk voor Belgische meisjes ​ 

Uit de bevraging blijkt dat meisjes wereldwijd een duidelijke mening hebben over prioriteiten die de politiek moet stellen. Belangrijke thema’s voor de Belgische meisjes zijn bescherming tegen geweld, discriminatie, de klimaatproblematiek en (mentale) gezondheid. Daarnaast maakten de meisjes zich, net als hun leeftijdsgenoten wereldwijd, ook zorgen over socio-economische thema’s als werkloosheid en armoede. ​ 

Hoewel Belgische meisjes zich dus wel bezighouden met maatschappelijke en politieke thema’s, geven meer dan 9 op 10 van hen aan dat ze voor uitdagingen staan op vlak van politiek engagement. Zo speelt het gebrek aan politieke kennis een grote rol, maar ook de overtuiging dat de politiek niet openstaat voor meisjes of vrouwen of zelfs dat politici simpelweg niet praten over onderwerpen die meisjes nauw aan het hart liggen. ​ 

Dat zorgt ervoor dat meisjes en jonge vrouwen zich erg onzeker voelen om zich op politiek vlak in te zetten. Slechts 14% van de Belgische meisjes voelt zich zelfverzekerd genoeg om op te komen bij verkiezingen. Dit staat in schril contract met het wereldwijde cijfer, 28%. Wereldwijd hebben dus dubbel zoveel meisjes het gevoel dat ze voldoende zelfzeker zijn om deel te namen aan verkiezingen dan Belgische meisjes. ​ Die onzekerheid kan voortkomen uit een gebrek aan rolmodellen. Wereldwijd zijn er slechts 13 vrouwelijke regeringsleiders, 26% van de parlementsleden is een vrouw. Jonge vrouwen zijn nog minder vertegenwoordigd: wereldwijd is slechts 1% van de parlementsleden een vrouw onder de 30 jaar. 

Gin (22, België): "Ik geloof dat politieke beslissingen effectiever zijn voor een bepaalde doelgroep als deze gemaakt zijn door mensen uit deze doelgroep, die de groep en haar leefwereld kennen en begrijpen. Het is daarom belangrijk dat beslissingen met betrekking tot meisjes, jonge vrouwen of vrouwen door deze groep zelf gemaakt, of minstens geadviseerd, kunnen worden". 

Sociale normen houden meisjes weg van politiek 

Plan International werkt als internationale NGO in verschillende landen om er de situatie van meisjes en jonge vrouwen te verbeteren. Plan International België zet in partnerlanden in op een aantal prioriteiten: bescherming tegen geweld, toegang tot onderwijs, economisch en sociaal empowerment en vervulling van basisbehoeften zoals voeding en water. Om die doelen te kunnen bereiken, is het essentieel dat meisjes en jonge vrouwen gehoord worden en zelf aan politiek kunnen deelnemen. ​ 

En net hier zit een probleem. Wereldwijd, en ook in België, denkt slechts 1 op de 2 meisjes dat haar omgeving hun politieke participatie zou aanvaarden en steunen.

Naturel (16, Togo): “Vrouwen worden continu onderschat. ​ We denken niet van onszelf dat we de juiste capaciteiten hebben. We denken niet dat we invloed kunnen hebben. We worden nergens aangemoedigd om onze stem te laten horen, zeker niet door de politieke wereld zelf.” 

Vrouwelijke politici steunen Plan International en schrijven een brief aan hun jongere zelf 

Het rapport toont dat het volgens meisjes vandaag meer acceptabel is om je als vrouw politiek te engageren dan vroeger. Maar toch denkt 30% van de Belgische meisjes dat vrouwelijke politici nog steeds vaker te maken krijgen met intimidatie en vaker beoordeeld worden op hun uiterlijk, in vergelijking met mannelijke politici. ​ 

Om dit probleem aan te kaarten, vroeg Plan International België aan vrouwelijke politici om een brief te schrijven gericht aan hun jongere zelf. Volgende politici beschreven in hun brief welke obstakels zij tegenkomen als vrouwelijke politici en hoe ze die obstakels overwonnen. 

Meryame Kitir: “"Als ik je eens vertel dat je op een dag in een fabriek gaat werken en door hard te werken, Federaal Minister zult worden. Zou je me dan geloven? Ik denk het niet. Maar toch is het zo. De politiek is een harde wereld, maar stap voor stap zal jij voor verandering zorgen. Stap voor stap geraak je er wel. Dat doe je nu en dat zal je altijd blijven doen."

Deze politica's roepen meisjes en jonge vrouwen op om de uitdaging aan te gaan en hun stem te laten horen.

Noot voor de reactie

Beschikbaar beeldmateriaal

Yadira, 19, kreeg steun van haar broer bij het verdedigen van haar rechten. (copyright: Plan International / Luzmarina Sono)Meisjes worden overal ter wereld geconfronteerd met barrières en Latijns-Amerika vormt daarop geen uitzondering. (copyright Plan International)

In oktober 2021 opende Louise de Ministerraad in België, samen met Sophie Wilmès en Alexander De Croo (copyright: Plan International / Giencarlo Rocconi).

Vrij gebruik van afbeeldingen toegestaan mits vermelding copyright Plan International.

Wouter Stes

Beleidsmedewerker, Plan International België

• [email protected]
• +32 477 58 97 16